اصطلاحات رایج در دکس تریدینگ

امروزه حجم زیادی از کاربران به سبک معاملاتی دکس تریدینگ علاقه‌مند شده‌اند و سوالات در رابطه با اصطلاحات این سبک افزایش یافته است. برای ورود به هر حوزه‌ای لازم است تا ابتدا با اصطلاحات رایج در آن حوزه آشنا شویم. به همین منظور و با هدف افزایش آگاه سازی، تصمیم گرفتیم طی تعدادی مقاله آموزشی تمام اصطلاحات دکس تریدینگ را آموزش دهیم. اصطلاحات ذکر شده را در چندین سطح طبقه بندی کردیم و به ترتیب در سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته آموزش خواهیم داد.

در ادامه این مقاله با بیتفا همراه باشید تا اصطلاحات رایج در دکس تریدینگ را به ترتیب و از پایه‌ترین سطح آموزش دهیم تا تمام مخاطبین با هر میزان آگاهی و تجربه بتوانند در این مسیر هم قدم شوند.

اصطلاحات پایه و مقدماتی در دکس تریدینگ

مجموعه بیتفا همیشه آموزش‌های خود را از سطح پایه شروع می‌کند تا برای هر نوع کاربری کارآمد باشد و مخاطب بتواند یک آموزش صفر تا صد داشته باشد. در نتیجه این مقاله را نیز از سطح مقدماتی شروع خواهیم کرد و در ابتدا اصطلاحات پایه و پیش نیاز دکس تریدینگ را آموزش خواهیم داد. برخی از اصطلاحات برای توضیحات بیشتر به صفحه اصلی آن اصطلاح لینک شده است، با کلیک بر روی آن می‌توانید اطلاعات جامع‌تری دریافت کنید.

1) دکس تریدینگ (Dex-Trading)

اولین سوالی که خیلی از کاربران با آن مواجه می‌شوند سوال دکس تریدینگ چیست است. دکس تریدینگ نوعی سبک معاملاتی است که از ترکیب دو عبارت DEX (صرافی غیر متمرکز) و Trading (معامله کردن) ایجاد شده است. این سبک معاملاتی یک سبک نوظهور است که تمرکز خود را بر روی توکن‌های قابل معامله در صرافی‌های غیر متمرکز و استفاده از مزایا آن قرار داده است. دکس تریدینگ ترکیبی از فناوری بلاکچین و دنیای مهیج معاملاتی است.

امنیت بالای دارایی، شفافیت داده، پتانسیل رشد بالا، امکانات صرافی‌های غیر متمرکز و امکان رصد فعالیت نهنگ‌ها از مزایا این سبک معاملاتی و عدم نظارت بر ارزهای لیست شده و ریسک بالا از مزایا آن به حساب می‌آید.

عبارات مرتبط : اصطلاح صرافی غیر متمرکز - اصطلاح ترید کردن – نهنگ

برای شروع آموزش دکس تریدینگ پیشنهاد می‌کنم همین الان در "دوره رایگان دکس تریدینگ" ثبت نام کنید!!

2) معامله (Trade) کردن

معامله یا ترید کردن یک مفهوم اولیه و رایج در اقتصاد است که به خرید و فروش کالا (ارز، سهام، شاخص یا هر چیز دیگر) اشاره دارد. تریدر یا معامله‌گر فردی است که به انجام ترید می‌پردازد و هدف اصلی از این کار گرفتن نوسانات از قیمت (خرید در قیمت پایین و فروش در قیمتی بالاتر یا فروش در قیمتی بالا و خرید در قیمتی پایین‌تر) و در نتیجه درآمدزایی است.

3) بلاکچین

پایه و اساس بازار رمزارزها فناوری بلاکچین است. در توضیحی کوتاه و جامع بلاکچین یک پایگاه داده (محلی برای ذخیره سازی داده) توزیع شده، با امنیت بالا و با ساختاری شفاف است که به صورت مداوم در حال ایجاد رکوردهایی برای ذخیره داده است؛ این رکوردها بلاک نامیده می‌شوند. یکی از مزیت‌های سبک دکس تریدینگ استفاده حداکثری از مزایا بلاکچین است که در ادامه به این موضوع خواهیم پرداخت.

عبارات مرتبط : اصطلاح شفافیت در بلاکچین

4) کیف پول ارز دیجیتال (Wallet)

کیف پول‌های ارز دیجیتالی اپلیکیشن‌هایی هستند که به عنوان یک رابط کاربری، کاربر را به بلاکچین و داده‌های (ارزها و دارایی‌ها) قرار گرفته در آن متصل می‌کند. کیف پول‌های کریپتویی محیطی کاربر پسند برای دریافت، ذخیره‌سازی و انتقال دارایی‌های دیجیتالی هستند.

هدیه ویژه!!

از طریق "این لینک" و کد تخفیف bitfa2000 دوره جامع "دکس تریدینگ" را با 2 میلیون تومان تخفیف خرید کنید!! (اعتبار کد تخفیف تا 12 مرداد)

5) آدرس عمومی و آدرس خصوصی

هر کیف پولی که بر بسترهای بلاکچینی ایجاد می‌شود یک جفت کلید (یک کلید خصوصی و یک کلید عمومی) ایجاد می‌کند. کلید خصوصی (Private key) مانند رمز عبور است و دسترسی به نقدینگی را برای کاربر فراهم می‌کند؛ کاربر موظف است از این کلید (آدرس) نگهداری و حفاظت کند.

اما در مقابل کلید عمومی یا همان آدرس کیف پول، مانند شماره کارت است و هر کسی می‌تواند به آن آدرس دارایی واریز کند؛ کاربر نیاز چندانی به مخفی نگه داشتن آن ندارد. در دنیای بلاکچین حریم خصوصی حفظ شده و داده‌های فردی شخص مشخص نیست و تنها چیز مشخص از یک کاربر آدرس عمومی است.

6) قرارداد هوشمند (Smart contracts)

قراردادهای هوشمند در واقع کدهای برنامه نویسی شده هستند که بر بستر بلاکچین راه‌اندازی می‌شوند و امکانات و خدماتی را برای کاربران فراهم می‌کنند. قراردادهای هوشمند قطعه کدهای برنامه نویسی شده هستند که در قالب یک قرارداد میان دو طرف ایجاد و اجرا می‌شود. قرارداد هوشمند شخص سوم را از فضای موجود حذف می‌کند و کد برنامه نویسی شده را جایگزین آن می‌کنند.

7) اپلیکیشن غیر متمرکز (Dapps)

اپلیکیشن‌های غیر متمرکز نوعی اپلیکیشن هستند که به جای راه‌اندازی بر بستر یک سیستم مرکزی و واحد بر بستر بلاکچین (شبکه‌های همتا به همتا - P2P) راه‌اندازی می‌شوند. این اپلیکیشن‌ها عمدتاً به صورت مرکزی مدیریت نمی‌شوند و بر پایه تصمیم‌گیری‌های جامعه پروژه (کاربران) توسعه پیدا می‌کنند. این نوع از اپلیکیشن‌ها به کمک قراردادهای هوشمند توسعه پیدا می‌کنند.

8) صرافی‌های غیر متمرکز (DEX)

صرافی‌های غیر متمرکز دسته‌ای از اپلیکیشن‌های غیر متمرکز هستند که بستری برای معاملات جفت ارزها ایجاد می‌کنند. صرافی‌های غیر متمرکز بر بستر بلاکچین راه‌اندازی می‌شوند و با بهره‌گیری از شفافیت، امنیت و ماهیت غیر متمرکز آن شرایط معاملاتی نوینی ایجاد می‌کنند. مکانیزم AMM هسته اصلی دکس‌ها به حساب می‌آید و استخر نقدینگی، تامین کننده نقدینگی و معامله‌گر (کاربر) اجزای اصلی این ساز و کار هستند. این نوع صرافی‌ها محدودیت‌های احراز هویتی ندارند و با حفظ حریم خصوصی تنها آدرس کیف پول کاربر را دریافت می‌کنند.

عبارات مرتبط : جفت ارز - مکانیزم AMM – استخر نقدینگی – تامین کننده نقدینگی

9) جفت ارز (Pair)

معاملات همیشه بین دو دارایی (ارز، سهام یا هر کالایی) صورت می‌گیرد؛ کاربر کالایی را می‌دهد و در مقابل کالایی را دریافت می‌کند. برای مثال دلار می‌دهد ریال دریافت می‌کند (معامله جفت ارز دلار/ریال)، تتر می‌دهد بیت کوین دریافت می‌کند (معامله جفت ارز تتر/بیت کوین) و یا حتی ریال می‌دهد گندم دریافت می‌کند؛ این کاربر عملاً جفت ارز (کالا) گندم/ریال را معامله کرده است. به دو دارایی در حال معامله جفت ارز گفته می‌شود؛ در بازارهای مالی از جمله صرافی‌های غیر متمرکز معاملات به صورت جفت ارزی انجام می‌شود.

10) نقدینگی (Liquidity)

نقدینگی اساسی‌ترین نقش را در معاملات ایفا می‌کند. نقدینگی میزان سرمایه موجود برای یک جفت ارز است؛ میزان سرمایه‌ای که معامله‌گران به بازار تزریق می‌کنند و امکان پیشبرد اهداف معاملاتی را محقق می‌کنند. هرچه نقدینگی برای یک دارایی بیشتر باشد میزان نقدشوندگی (راحتی و سرعت در نقد کردن دارایی) آن بالاتر است، درنتیجه با حجم سرمایه بیشتری می‌توان وارد آن بازار شد.

در سبک دکس تریدینگ نیز نقدینگی (Liquidity) موجود در استخرهای نقدینگی نقش بسیار مهمی در تحلیل‌ها و انتخاب حجم مورد نظر برای ورود به معامله دارد.

11) استخر نقدینگی (Liquidity pool)

استخرهای نقدینگی نوعی قرارداد هوشمند (قطعه کد) هستند که تامین کنندگان نقدینگی دارایی مورد نظر را به صورت جفت ارزی به آن واریز می‌کنند و با ایجاد نقدینگی امکان پیشبرد معاملات را فراهم می‌کنند. معامله‌گران صرافی‌های غیر متمرکز معاملات خود را توسط نقدینگی قرار گرفته در استخرهای نقدینگی پیش می‌برند.

12) تامین کننده نقدینگی (Liquidity provider)

تامین کنندگان نقدینگی را می‌توان شرکای اصلی صرافی‌های غیر متمرکز دانست. تامین کنندگان نقدینگی دارایی خود را به قراردادهای هوشمند صرافی (استخرهای نقدینگی) واریز می‌کنند و با این کار امکان پیشبرد اهداف معاملاتی را فراهم می‌کنند. تامین کنندگان نقدینگی در مقابل کمکی که به پلتفرم انجام می‌دهند (به نسبت حجم دارایی قرار گرفته و میزان استفاده از آن دارایی)، بخشی از درآمد پلتفرم (کارمزدها) را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

13) توکن و کوین (Token and coin)

عبارت ارز دیجیتال و یا رمزارز برای اکثر کاربران عبارتی آشناست اما در واقع رمز ارزها به دو دسته توکن و کوین تقسیم می‌شود. هر شبکه بلاکچینی که راه‌اندازی می‌شود (برای مثال شبکه اتریوم) یک ارز بومی دارد (برای مثال ارز ETH در بلاکچین اتریوم) که پرداخت کارمزدهای شبکه توسط آن ارز انجام می‌شود؛ به این نوع ارزها کوین (Coin) گفته می‌شود.

اما نوع دیگری از ارزهای دیجیتال نیز وجود دارند که بلاکچین اختصاصی ندارد و پروژه خود را بر بستر بلاکچینی دیگر راه‌اندازی می‌کنند (مانند یونی سواپ) و ارز خود (مانند UNI) را با توجه به استانداردهای آن شبکه ایجاد می‌کنند. عمدتاً این نوع ارزها تنها در خود آن پروژه کاربرد دارند و به آن‌ها توکن گفته می‌شود.

14) سواپ کردن (Swap)

به معاملاتی که در صرافی غیر متمرکز انجام می‌شود سواپ کردن (Swap) گفته می‌شود. کاربران برای معامله در صرافی‌های غیر متمرکز یک ارز را در استخر نقدینگی مورد نظر قرار می‌دهند و در مقابل ارز دیگر آن جفت ارز را (به نسبت تعیین) شده برداشت می‌کنند. به این کار سواپ کردن گفته می‌شود.

15) واچ لیست (Watch List)

معامله‌گران تعدادی جفت ارز را زیر نظر می‌گیرند و اهمیت بیشتری به تحرکات آن جفت ارزها می‌دهند. لیستی از ارزهایی که یک معامله‌گر زیر نظر گرفته است و توجه بیشتری به آن دارد، Watch list آن معامله‌گر است. واچ لیست یک معامله‌گر ممکن است با توجه به تغییر شرایط بازار، تغییر پیدا کند؛ تعدادی ارز از این لیست حذف شده و تعدادی جدید جایگزین شوند.

اصطلاحات سطح متوسط در دکس تریدینگ

در بخش قبل با اصطلاحات پایه در سبک معاملاتی دکس تریدینگ آشنا شدیم و در این بخش قرار است به سطح متوسط بپردازیم. در بخش قبلی درواقع با پیشنیازها آشنا شدیم، در حالی که ممکن است درک برخی از اصطلاحات سطح مقدماتی حتی پیچیده‌تر از باقی سطح‌ها باشد اما در آن بخش مواردی را بررسی کردیم که به نوعی پیشنیاز بودند. در ادامه به معرفی اصطلاحات جدید خواهیم پرداخت.

1) مدیریت سرمایه (Asset management)

مدیریت سرمایه یکی از مهم‌ترین بخش‌ها در انجام معاملات مالی بخصوص در Dextrading است. مدیریت سرمایه به تخصیص سرمایه مناسب برای هر معامله اشاره دارد؛ با مدیریت سرمایه درست ریسک معاملات خود را به حد قابل قبولی می‌رسانیم. به این صورت که سرمایه را به نحوی وارد یک معامله می‌کنیم که در صورتی که معامله با ضرر بسته شود، تحمل میزان آن ضرر را داشته باشیم.

مدیریت سرمایه درست بخش جدایی نشدنی از کسب سود منطقی و مستمر است.

2) بررسی امنیت توکن

توکن‌ها کدهای برنامه نویسی شده هستند که با توجه به استانداردهای توکنی از چند تابع مختلف ایجاد می‌شوند. این توابع ممکن است اختیاراتی برای ایجاد کننده توکن فعال کند که در آینده امکان کلاهبرداری برای او فراهم باشد.  با بررسی امنیت توکن سعی داریم توابع خطرناک در یک توکن را شناسایی کنیم و ریسک معاملات را به حداقل برسانیم. بررسی امنیت توکن اهمیت بشدت بالایی در سبک Dex Trading دارد و بررسی دقیق آن ریسک معاملات را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

3) مانیتورینگ بازار

مانیتور کردن یا مانیتورینگ بازار به منظور بررسی و رصد اتفاقات پیش آمده در بازار است. در سبک دکس تریدینگ با مانیتور کردن بازار به دنبال پیدا کردن فرصت‌های مناسب و شرایط ورود به این فرصت‌ها هستیم. پلتفرم‌هایی که در مانیتور بازار به ما کمک می‌کنند (مانند پلتفرم Dextools) را پلتفرم‌های مانیتورینگ می‌نامیم.

4) فیلتر کردن توکن‌ها

فیلتر کردن نوعی ایجاد دسته بندی است که به ما کمک می‌کند از میان تعداد زیادی از توکن‌ها، بخشی از آن‌ها را با توجه به شرایط مدنظر جدا کنیم. با فیلتر کردن توکن‌ها، به گروهی از آن‌ها دسترسی پیدا می‌کنیم که شرایط مناسب‌تری برای ما دارند.

5) ارزهای New Listed

یکی از فیلترهایی که معمولاً خود پلتفرم‌های مانیتورینگ در اختیار ما قرار می‌دهند ارزهای New Listed هستند. در این دسته ارزهایی قرار می‌گیرند که به تازگی استخر نقدینگی خود را راه‌اندازی کردند. این دسته از ارزها به دلیل جدید بودن ریسک‌های بالاتری دارند؛ اما گاهی فرصت‌های مناسبی از میان آن‌ها پیدا می‌شود و این امکان برای ما ایجاد می‌شود که از روز اول همراه با آن توکن باشیم.

در سبک دکس تریدینگ از این بخش بیشتر به عنوان ایجاد Watchlist استفاده می‌شود.

6) ارزهای Top Gainer و Top Losers

در این دسته ارزهایی قرار می‌گیرند که در بازه زمانی مشخص بیشترین نوسان قیمتی را داشتند؛ بخش Top Gainers بیشترین رشدها و بخش Top Losers بیشترین ریزش‌ها را به ما نشان می‌دهد. بخش Top Losers معمولاً از توکن‌های اسکم ایجاد شده است و اهمیت بالایی برای ما ندارد. اما در بخش Top Gainers به اطلاعات خوبی می‌توانیم دسترسی داشته باشیم که به ما کمک می‌کنند Watch List ایجاد کنیم و یا حتی ترند بازار را شناسایی کنیم. البته دقت داشته باشید در بخش Top Gainers نیز ممکن است شاهد ارزهای اسکم با رشدهای ساختگی باشیم!

7) تراکنش

تراکنش در بازار رمزارزها به داده جدیدی که در دفتر کل توزیع شده بلاکچین ایجاد می‌شود اشاره دارند. این داده‌ها ممکن است به واسطه انتقال دارایی (تغییر موجودی کیف پول فرستنده و گیرنده)، امضا کردن یا تعامل داشتن با یک قرارداد هوشمند و یا حتی ایجاد یک قرارداد جدید (برای مثال ایجاد یک ارز جدید) ایجاد شود. برای انجام هر تراکنش در شبکه‌های بلاکچینی باید مقداری کارمزد پرداخت شود.

در بازار رمزارزها تراکنش‌ها به دو دسته اصلی ساده و پیچیده تقسیم می‌شوند که تفاوت اصلی آن‌ها در میزان توان پردازشی لازم برای پردازش آن تراکنش خلاصه می‌شود.

8) استاندارد ERC-20

استاندارد ERC-20 چارچوبی از قوانین و موارد لازم برای ایجاد یک توکن بر بستر اتریوم است. تمام توکن‌های بلاکچین اتریوم بر پایه قوانین استاندارد ERC-20 طراحی می‌شوند.

9) استاندارد BEP-20

استاندارد BEP-20 چارپوبی برای توکن‌های شبکه BSC (زنجیره هوشمند بایننس) است که تا حدود زیادی بر پایه استاندارد ERC-20 طراحی شده است (البته تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند). توکن‌هایی که بر بستر BSC راه‌اندازی می‌شوند همگی از این استاندارد پیروی می‌کنند.

10) کانترکت آدرس

کانترکت آدرس یا آدرس قرارداد یه نشانی منحصر به فرد برای قراردادهای هوشمند اجرا شده در بلاکچین است. هر قرارداد هوشمندی که بر بستر بلاکچین ایجاد می‌شود یک آدرس منحصر به فرد دارد که به آن Contract address گفته می‌شود. از آن‌جایی که تمام توکن‌ها به واسطه یک قرارداد در بلاکچین ایجاد می‌شوند، هر توکن دارای یک کانترکت آدرس است که درواقع شناسه آن توکن به حساب می‌آید.

11) توکنومیک

توکنومیک یک توکن به نحوه توزیع آن اشاره دارد؛ به این منظور که مشخص می‌کند چه بخشی از کل عرضه یک توکن باید به چه بخشی اختصاص یابد. برای مثال بخشی از توکن‌ها به سرمایه‌گذاران ائلیه، بخشی به تیم توسعه، بخشی به عنوان ایردراپ به جامعه و... اختصاص پیدا می‌کند. بررسی Tokenomic یکی از اصلی‌ترین کارها در تحلیل فاندامنتال است؛ داشتن یک توکنومیک مناسب نقش بسیار مهمی در آینده آن ارز دارد.

12) هولدرها

به افرادی که یک ارز را در کیف کیف پول خود نگهداری می‌کنند، هولدرها  آن رمزارز می‌نامند. اهمیت بالایی دارد که هولدرهای یک رمزارزها چه کسانی باشند و از آن مهمتر چه تعدادی باشند. اگر کیف پول‌ها و افراد سرشناس و با سابقه خوب هولدر یک رمزارز باشند، می‌توانند به آن رمزارز اعتبار دهند. تعداد هولدرها نیز اهمیت بالایی دارد چون هرچقدر تعداد آن‌ها بالاتر باشد توکن توزیع شده‌تر و غیر متمرکز تر است.

13) نهنگ‌های بازار کریپتو

افرادی که بخش زیادی از عرضه یک رمزارز را در اختیار دارند نهنگ‌های آن رمزارز هستند. نهنگ‌ها معمولاً سرمایه بالایی دارند و به دلیل داشتن سهم بالا از میزان عرضه، می‌توانند تاثیرگذاری بالایی بر روی قیمت آن رمزارز داشته باشند.

14) مارکت کپ (Market Cap)

مارکت کپ یک رمزارز ارزش بازار آن را مشخص می‌کند. مارکت کپ فرمول ساده‌ای دارد؛ قیمت لحظه‌ای یک ارز ضرب در تعداد ارزهای در گردش، مارکت کپ را ایجاد می‌کند.

اما در بازار DEX ها این مورد کمی متفاوت است؛ از آنجایی که قیمت لحظه‌ای توکن‌ها در صرافی‌های غیر متمرکز با توجه به دارایی‌‌های موجود در استخر نقدینگی و نسبت قیمتی آن‌ها محاسبه می‌شود، این امکان وجود دارد تا ایجاد کننده یک توکن تنها درصد کوچکی از عرضه آن را در استخر قرار دهد، با میزان دارایی کم ارزش بالایی برای آن مقدار از عرضه ایجاد کند و در نتیجه مارکت کپ را به صورت ساختگی بالا ببرد.

15) اصطلاح FDMC

اصطلاح FDMC مخفف عبارت Fully diluted market cap است. میزان مارکت کپ تنها به ارزش ارزهای درگردش اشاره دارد و با توجه به آن میزان محاصبه می‌شود؛ این درحالی است که FDMC به ارزش بازار کل عرضه اشاره دارد. ممکن است قیمت یک رمزارز 1 دلار باشد، تعداد کل عرضه آن برابر با 100 میلیون واحد باشد اما تنها 10 میلیون واحد از آن ارز در گردش باشد. در این صورت مارکت کپ برابر با 10 میلیون دلار و FMDC برابر با 100 میلیون دلار خواهد بود.

میزان FMDC به کل ارزش پروژه اشاره دارد و گزینه مناسب‌تری برای بررسی در جهت سرمایه گذاری به حساب می‌آید. به این شاخص FDV نیز گفته می‌شود که مخفف عبارت Fully diluted Value است.

"تا اینجای مقاله با اصطلاحات مقدماتی آشنا شدیم، در روزهای آینده این مقاله آپدیت شده و اصطلاحات جدیدبه مقاله اضافه خواهد شد"